Na powierzchni pozytywu mogą wystąpić plamy o kolorach od żółtego do zielonkawego. Czasem cała powierzchnia pozytywu wykazuje zabarwienie żółte lub zielonkawe. Zjawiska te obserwujemy dopiero po wyjęciu pozytywów z utrwalacza i zapaleniu jasnego światła. Przy świetle dziennym zaś występują z całą wyrazistością. Przy oświetleniu ciemniowym natomiast plamy te będą niewidoczne.
Powodem opisanych zjawisk są błędy procesu utrwalania. W wypadku równomiernego zabarwienia całego pozytywu przy czyną może być wyczerpany utrwalacz, zbyt niska jego temperatura lub zbyt krótki czas utrwalania. Jeżeli na powierzchni pozytywu występują plamy o zabarwieniu żółtym lub zielonkawym, oznacza to, że albo poszczególne arkusze papieru skleiły się w utrwalaczu i nie zostały utrwalone.
Przeciwdziałanie tym błędom polega na utrzymaniu właściwych warunkach utrwalania. Do pełnego utrwalenia, czyli usunięcia z emulsji światłoczułej wszystkich nie naświetlonych i nie wywołanych związków srebra, potrzeba odpowiednio długiego czasu. Mechanika procesu utrwalania negatywu wyjaśniona jest na str. 152 w wypadku papieru fotograficznego proces ten przebiega w sposób identyczny. Optymalny czas utrwalania odbitek i powiększeń w świeżym utrwalaczu przy temperaturze 18 do 20°C wynosi około 10 minut. Przed upływem tego czasu nie należy wyjmować pozytywów z utrwalacza. Obniżenie temperatury utrwalacza przedłuża czas utrwalania i wówczas nie wystarcza już podana ilość minut. Ponieważ trudno tu określić czas właściwy dla każdej temperatury, starajmy się przeto, aby temperatura utrwalacza nie spadła poniżej 18°C. Odbitki wkładamy do utrwalacza emulsją ku górze, a ponadto od czasu do czasu poruszamy kuwetą i zanurzamy wystające pozytywy szklaną pałeczką lub szczypczykami z kwasoodpornego materiału. Nie należy jednocześnie utrwalać zbyt wiele pozytywów, powstaje bowiem niebezpieczeństwo sklejenia się poszczególnych odbitek. Aby temu przeciwdziałać, trzeba od czasu do czasu poruszyć pozytywy w kąpieli utrwalającej. Przedłużenie czasu utrwalania ponad 1 godzinę może spowodować nieodwracalne zmiany obrazu w postaci wyżar- cia jego fragmentów.
Leave a reply