BŁĘDY EKSPOZYCJI PRZY UŻYCIU LAMPY BŁYSKOWEJ

Podane poniżej uwagi odnoszą się w równym stopniu do elektronowych lamp błyskowych, jak i do lamp spaleniowych. Błędy polegające na nierównomiernym naświetleniu negatywu lub też naświetleniu jedynie jego fragmentu omówione już były na str. 33. Typowym błędem związanym z wadliwym określeniem warunków ekspozycji będzie niedoświetlenie lub też prześwietlenie zdjęć wykonywanych przy użyciu światła błyskowego.

Przy lampie błyskowej nie sposób użyć światłomierza dla określenia prawidłowej ekspozycji. Zarazem jednak bez takiego określenia nie może być mowy o dobrze naświetlonym zdjęciu. Aby rozwiązać ten problem, posługujemy się tzw. liczbą szacunkową podawaną przez producenta danej lampy. Liczba szacunkowa jest iloczynem odległości fotografowanego przedmiotu mierzonej w metrach i wielkości otworu przysłony obiektywu podanej w cyfrach wygrawerowanych na jej skali. Dzieląc liczbę szacunkową przez odległość fotografowanego przedmiotu otrzymamy od razu wielkość przysłony zapewniającej właściwe naświetlenie zdjęcia. Liczba szacunkowa podana przez producenta odpowiada rzeczywistości jedynie wówczas, gdy do zdjęć użyto błony o określonej czułości: czułość ta jest podawana jednocześnie z liczbą szacunkową. W wypadku użycia błony o innej czułości automatycznie zmienia sie też wartość liczby szacunkowej. Zależność tych dwóch wielkości od siebie nie jest jednak wprost proporcjonalna, tzn. że przy użyciu błony o dwukrotnej różnicy czułości (różnica 3° DIN) w stosunku do tej, jaką podał producent lampy, wielkość liczby szacunkowej nie zmienia się dwukrotnie, jak sądzi wielu fotografujących. I tu właśnie leży źródło licznych błędów naświetlania powstających przy fotografowaniu światłem błyskowym. Używając błon czulszych niż ta, dla której została podana liczba szacunkowa, amator przecenia wielkość tej liczby dla nowej czułości, w związku z czym powstają zdjęcia nie do- świetlone. Analogicznie w wypadku użycia błony o niższej czułości następuje najczęściej niedocenienie liczby szacunkowej i prześwietlenie zdjęć. Dodatkowym źródłem błędów może być zależność wielkości liczby szacunkowej od rodzaju i właściwości wywoływacza użytego do wywołania błony. Niektóre wywoływacze drobnoziarnisto-wyrównawcze mają właściwość obniżania wartości liczby szacunkowej.